-
شعر پروین اعتصامی: از رادیکالیسم تا میانه روی در مواجهه با ظالمان
جمعه 4 بهمنماه سال 1398 22:27
یکی از وجوه دیگر چندگانگی مواضع سیاسی پروین را می توان در تفاوت میان دیدگاه های رادیکال و معتدل او در برخورد با حکومت و زمامداران سیاسی دانست. در حالی که گاه پروین از زبان قهرمانان خود عالی ترین مقامات حکومتی را مقصر تمامی مشکلات اجتماعی، اقتصادی و سیاسی می داند و به نوعی مشوّق رادیکالیسم و اقدامات قهرآمیز از سوی...
-
شعر پروین اعتصامی: سطح تحلیل در منشا بی عدالتی(2)
سهشنبه 17 دیماه سال 1398 00:16
سرانجام در سروده های دیگری، نه حکومت و نهادهای سیاسی، بلکه جامعه به عنوان کل و طبقات مرفه و ثروتمندان و زراندوزان را مسوول مشکلات دانسته و مورد ملامت قرار می دهد. یک نمونه این نوع موضع گیری را می توان در شعر «بی پدر» دید که از زبان دختری یتیم، اجتماع و اقشار مرفه اجتماعی، مسوول مرگ پدر و تهیدستی او قلمداد می شوند:پدرم...
-
شعر پروین اعتصامی: سطح تحلیل در منشا بی عدالتی(1)
جمعه 6 دیماه سال 1398 22:19
یکی دیگر از نمونه های چندگانگی موضع سیاسی پروین در اشعار او، در ریشه یابی مشکلات اقتصادی به ویژه بی عدالتی مربوط به فقر و تهیدستی است. پروین در این رابطه موضع واحدی ندارد و در سراسر اشعار خود سطح تحلیل خود را از کلان به میانه و خرد تغییر می دهد. به عبارت دیگر، او گاه حکومت را در عالی ترین سطح(کلان) مسوول مشکلات ناشی...
-
فقر در شعر پروین: مشکل سیاسی یا فضیلت اجتماعی؟(2)
پنجشنبه 28 آذرماه سال 1398 22:05
با وجود این که پروین در این اشعار و بسیاری سروده های دیگر، حکومت را مسوول فقر و بی عدالتی می داند، در جای جای دیوان خود به گونه ای با مساله فقر به عنوان فضیلت یا افتخار برخورد می کند که گویا وجود آن ضروری و سودمند نیز هست. این نکته در سروده های گوناگون او به چشم می خورد. یکی از این نمونه ها را می توان در «پیرمرد و...
-
فقر در شعر پروین: مشکل سیاسی یا فضیلت اجتماعی؟(1)
چهارشنبه 6 آذرماه سال 1398 00:42
یکی از نکات بسیار مهمی که در رابطه با چندگانگی نگاه سیاسی پروین به مشکلات اقتصادی و اجتماعی به چشم می خورد، تناقض آشکار در بررسی پدیده فقر و تنگدستی است. در حالی که وی به طور کلی فقر را در بسیاری جاها ناشی از عملکرد بد حکومت و فساد و ناکارایی سیستم سیاسی و حکومت ها می داند، در جای دیگر شعر خود، از زبان فقرا و تهیدستان...
-
بدبینی همیشگی پروین اعتصامی به حکومت و قدرت در تحقق عدالت(2)
پنجشنبه 23 آبانماه سال 1398 00:03
این بدبینی در بهترین شرایط و حتی در حکومت هایی که ممکـن اسـت زمامـداران آنها در زمره مصلحان و نیکان باشد، دیده می شود. این نکته به ویژه در شعر مشـهور «دزد خانه» که زبان حال کسری انوشیروان و شکوه او از نارسایی های درونی است، آشکار می شود: حکایت کرد سرهنگی به کسری/ که دشمن را ز پشت قلعه راندیم فراری های چابک را گرفتیم/...
-
بدبینی همیشگی پروین اعتصامی به حکومت و قدرت در تحقق عدالت(1)
چهارشنبه 8 آبانماه سال 1398 00:31
تا آنجا که به نگرش پروین درباره سیاست و حکومت مربوط است می توان گفت که او نه تنها در هیچ کجای اشعارش به ستایش حکومت یا اقـدامات آنهـا نپرداختـه (و البته این نکته را تا حدی هم می توان از جنسیت او و موقعیت زن در اجتماع آن روز در مقایسه با مردان دانست) بلکه بدبینی شدیدی نسبت به حکومت و مقامـات آن داشت. همان گونه که اشاره...
-
برتری عدالت اجتماعی بر آزادی سیاسی در شعر پروین اعتصامی(2)
جمعه 26 مهرماه سال 1398 00:45
همان گونه که می دانیم جامعه ایران در سالهای دهه 1310 تا 1340 جامعـه ای در حال گداز از عقب ماندگی به سمت توسعه اقتصادی بود. وجود توده های گسترده فقیر در روستا و شهرهای ایران در آن زمان، هر فرد متفکر غیرسیاسی را در درجـه نخست به اندیشه دربـاره شـرایط دشـوار اقتصـادی مـردم مـی انـداخت تـا مسـئله دموکراسی. این نگرش حتی در...
-
برتری عدالت اجتماعی بر آزادی سیاسی در شعر پروین اعتصامی(1)
جمعه 26 مهرماه سال 1398 00:45
گرچه شـعر پـروین سراسـر آمیختـه بـه مسـائل سیاسـی و اشـاره هـای مسـتقیم و غیرمستقیم به سیاست و حکومت و زمامداران دولت اسـت، امـا سیاسـت در نظـر پروین، توسعه سیاسی و گسترش عدالت را مد نظر دارد. به این تعبیر می توان گفـت پروین برخلاف بسیاری از شاعران آزاداندیش هم عصر خویش، نه بـر «دموکراسـی لیبرال»ِ حوزه فعالیت های...
-
فیلم عدالت(13): بی عدالتی در آمریکا
جمعه 19 مهرماه سال 1398 17:44
در فیلم زیر ساندرز، یکی از کاندیداهای ریاست جمهوری آمریکا درباره بی عدالتی در این کشور سخن می گوید. شاید به عنوان قدرتمندترین اقتصاد دنیا، گمان کنیم که وضعی عادلانه در این کشور حاکم است، در حالی که امار چیزی غیر از این می گوید. در واقع رشد اقتصادی قوی لزوما به عدالت اقتصادی خوب ختم نمی شود. همه کشورها نیازمند توزیع...
-
چالش در مصادیق(30): بررسی عدالت در سازمان شهرداری شاهرود
پنجشنبه 21 شهریورماه سال 1398 22:07
یکی از دانشجویان عزیز جهت دوره کارآموزی به سازمان شهرداری شاهرود معرفی شد. پس از اتمام دوره، از ایشان خواستم مواردی را که احساس می نماید در سازمان بی عدالتی باشد بنگارد. هدف از این امر، کمک به رفع بی عدالتی ها و رفع اشکالات احتمالی است. در هر سازمانی بی عدالتی هایی خواسته یا ناخواسته رخ می دهد که در ذیر به چند مورد از...
-
فیلم عدالت(12): سکوت در مقابل ظلم، ابتدای حرکت ظالم
شنبه 16 شهریورماه سال 1398 01:16
ظلم و ستم از زمانی حرکتش را شروع می کند و به پیش می رود که مظلوم در مقابل ظلم سکوت کند. باید در مقابل ظلم اعتراض کرد و فریاد زد و ایستاد. این درسی است که تاریخ بشر به ما آموخته است. ظالمان از سکوت مظلومان سو استفاده می کنند و گام های بعدی را به جلو بر می دارند. هر قدم عقب نشینی یا سکوت در مقابل ظلم برابر است با حداقل...
-
فیلم عدالت(11): فقر در ایران
پنجشنبه 14 شهریورماه سال 1398 01:17
از جمله نکات تاریک کشور، وجود پدیده فقر و فقیر در ایران است. متاسفانه تا فقر هست عدالت نخواهد بود. از نشانه های اصلی بی عدالتی وجود فقیر در یک جامعه است که باید درباره اش اندیشه ورزی شود. در ویدئوی کوتاه زیر دکتر راغفر به بحث فقر در ایران می پردازد. اما این که برای رفع فقر چه باید کرد یک سوال اصلی است که باید از...
-
فیلم عدالت(10): عدالت آموزشی
جمعه 18 مردادماه سال 1398 01:59
متاسفانه بی عدالتی در آموزش ایران غوغا می کند. معلوم نیست سیستم آموزشی به چه سمتی می رود، تا حدی که نیاز به انقلاب در این زمینه هستیم. از سهمیه ها گرفته تا تفاوت ثروتمندان و فقرا در استفاده از امکانات آموزشی تا بی عدالتی های سیستمی. در ویدئوی زیر به خوبی به این امر اشاره شده است و این که ژاپن می تواند الگوی مناسبی از...
-
فیلم عدالت(9): عدالت در اندیشه آیت الله خامنه ای
چهارشنبه 16 مردادماه سال 1398 01:43
در ویدئوی زیر گوشه ای از سخنان آیت الله خامنه ای بر علیه سرمایه داران به تصویر کشیده شده است. به نظر می رسد آرمان های والای انقلاب اسلامی ایران تا تحقق نهایی هنوز فاصله زیادی دارد که رفع بی عدالتی ها همت همزمان ملت و دولت را می طلبد. اگر واقعا بخواهد اتفاقی بیفتد باید آموزه امر به معروف و نهی از منکر در عرصه اقتصاد هم...
-
تصویر عدالت(10): عدالت غذایی!!!
پنجشنبه 10 مردادماه سال 1398 00:24
از دردناکترین صحنه های مربوط به بی عدالتی مواردی است که عده ای در روی زمین نیازهای غذایی اولیه زندگی را نداشته باشند. غذا نیاز اولیه ای است که به منزله خون جامعه است و عدم دسترسی عده ای در هر کجای زمین قابل توجیه نیست. دو عکس زیر گوشه ای از این بی شرمی تاریخ کنونی را به تصویر می کشد. این گونه تصاویر مایه شرمساری بشر...
-
فیلم عدالت(8): چرا کشورهای ثروتمند، روز به روز ثروتمندتر می شوند؟ و کشورهای فقیر، فقیرتر؟
یکشنبه 23 تیرماه سال 1398 01:05
معروف شده است که پول، پول میاورد. در ادبیات اقتصادی هم به چرخه های فقر و ثروت اشاره شده است. به این معنا که فرد ثروتمند قدرت سرمایه گذاری و ریسک بیشتری دارد، و این سبب می شود که پیوسته پولدارتر شود. و فرد فقیر هم چنین قدرتی ندارد و پیوسته فقیرتر خواهد شد. چنین چیزی بین کشورهای ثروتمند و به اصطلاح شمال و کشورهای فقیر و...
-
داستان عدالت(20): انوشیروان عادل
پنجشنبه 20 تیرماه سال 1398 14:21
هنگامی که انوشیروان خواست ایوان کاخ مدائن را بسازد دستور داد زمین های اطراف آن را خریداری کنند، زمینهای اطراف از صاحبانش خریداری شد مگر پیرزنی که امتناع ورزید. انوشیروان گفت: خانه پیرزن در جای خودش باقی باشد و آنگاه ساختمان او را محکم و با دوام کرد، ایوان را محیط بر آن ساخت. اهل آن نواحی آنجا را خانه ی پیرزن نامیدند ....
-
فیلم عدالت(7): لزوم ساده زیستی مسوولان
سهشنبه 18 تیرماه سال 1398 23:16
در این کلیپ امام خمینی(ره) معتقد است افرادی می توانند فقر را در جامعه اسلامی از بین ببرند که خودشان طعم فقر را چشیده باشند. ایشان در جای دیگری گفته است: من یک موی این کوخ نشینان را به همه کاخ نشینان ترجیح می دهم. برای مشاهده روی لینک کلیک کنید: لزوم ساده زیستی مسوولان متاسفانه آرمان های انقلابی گاهی توسط پیروان به...
-
تصویر عدالت(9): آغاز و انجام
سهشنبه 28 خردادماه سال 1398 02:12
دو تصویر فوق را که دیدم، احساس کردم می تواند در یک یادداشت با هم اورده شود تا اغاز و انجام سرنوشت همه ما روشن شود. متاسفانه واقعیتی است که سرانجام زندگی ابنای بشر عادلانه و با مرگ خواهد بود. زنگ خطری برای صاحبان ثروت که دیگر چاره ای از آن ندارند و بهتر است توشه ای برگیرند.
-
فیلم عدالت(6): اختلاف در ارزش های عدالت خواهانه
یکشنبه 12 خردادماه سال 1398 04:22
در ویدئوی کوتاه زیر، به زیر سوال رفتن ارزش های عدالت خواهانه در سطح جامعه توجه شده است. به دیگر سخن، در گفتمان عدالت، گاهی در مفاهیم اصلی عدالت اتفاق نظر دیده نمی شود، چه برسد به مصادق آن. تا زمانی که اجماع و تفاهم نسبی در مفاهیم اصلی پیدا نشود، شاید نتوان به مصادیق عدالت پرداخت. هر چند این فیلم سخنرانی کوتاهی است اما...
-
تابع رفاه اجتماعی در اسلام و تعادل سراسری در اقتصاد اسلامی
پنجشنبه 26 اردیبهشتماه سال 1398 02:37
تابع رفاه اجتماعی اسلام به صورت تابع تساوی گرایانه نیست، چرا که توزیع رفاه به شکل مساوی از نظر اسلام عادلانه نیست. از سوی دیگر تابع رفاه اجتماعی در اسلام مانند مطلوبیت گرایان نیست، چرا که از نظر اسلام حق باید بین حق داران توزیع شود، که از جمله آنها فقیران جامعه هستند. تابع رفاه اجتماعی بر طبق تعالیم اسلامی به نظر می...
-
اسلام و رسیدگی به فقرا
چهارشنبه 18 اردیبهشتماه سال 1398 03:44
رسول خدا(ص) همه مسلمانان را در بهره گیری از انفال مساوی قرار داد، و در مورد برخی از انفال مثل ارث کسانی که وارث نداشتند، و غنیمت هایی که بدون اذن امام گرفته می شد، پیامبر اسلام (ص)آنها را بین یاران خود تقسیم می کرد و بیشتر به نیازمندان می داد. درباره غنایم جنگی نیز پیامبر اکرم سهم افراد شرکت کننده در جنگ را مساوی در...
-
شعر عدالت(34): عجب صبری خدا دارد
جمعه 13 اردیبهشتماه سال 1398 13:42
عجب صبری خدا دارد! اگر من جای او بودم. همان یک لحظه اول، که اول ظلم را میدیدم از مخلوق بی وجدان ، جهانرا با همه زیبایی و زشتی ، بروی یکدیگر ،ویرانه میکردم. عجب صبری خدا دارد! اگر من جای او بودم، که در همسایه ی صدها گرسنه ، چند بزمی گرم عیش و نوش میدیدم ، نخستین نعره مستانه را خاموش آندم ، بر لب پیمانه میکردم . عجب...
-
شعر عدالت(33): داد خواهی و داد گستری در شعر فارسی دری(8)
جمعه 23 فروردینماه سال 1398 14:16
گاهی هم ریشۀ جنگها و ستیزهها را در موجودیت جنگ افزارها می دانند؛ در حالی که جنگ افزار وسیله یی است که جنگ را با آن به پیش می برند. چگونگی کاربرد جنگ افزار وابسته به انسانهاست. مردمان با استفاده از تفنگ از سرزمین خود در برابر مهاجمان پاسداری می کنند، باز در جایی دیگر با تفنگ به تاراج زندگی دیگران می پردازند، پس...
-
شعر عدالت(32): داد خواهی و داد گستری در شعر فارسی دری(7)
چهارشنبه 21 فروردینماه سال 1398 00:55
به باور فردوسی بیدادگران سرانجام خود را در چاه بیداگری خود می اندازند، در جهان به بدنامی شهره می شوند و به سزای بیدادگری خود می رسند: مکن بد که بینی به فرجام بد/ زبد گردد اندرجهان نام بد نگیرد ترا دست جز نیکویی/ گر از مرد دانا سخن بشنوی هر آن کس که اندیشه یی بد کند/ به فرجام بد با تن خود کند وگر بد کنی جز بدی ندروی/...
-
شعر عدالت(31): داد خواهی و داد گستری در شعر فارسی دری(6)
یکشنبه 11 فروردینماه سال 1398 23:39
استواری و پایبندی به پیمانی که بر بنیاد دادگستری به میان می آید، از آموزه های بزرگ فردوسی در شاهنامه است. وقتی به صلح پیمان بسته می شود باید به آن پایبند بود. وقتی با رای و خرد و داد مشکلی از میانه بر می خیزد، نباید شمشیرها از نیام ها کشیده شوند. شما داد جویید و پیمان کنید/ زبان را به پیمان گروگان کنید مکن ای برادر به...
-
شعر عدالت(30): داد خواهی و داد گستری در شعر فارسی دری(5)
جمعه 24 اسفندماه سال 1397 17:33
روایت است که باری در بغداد آتش سوزی انبوهی به میان آمد و نیمۀ شهر در آتش سوخت. عارفی نیز در شهر دکانی داشت، چون احوال از او پرسیدند، شیخ خدا را شکر کرد که دکان مرا زیانی نرسیده است. گویند بعداً آن شیخ از این شکرگزاری بسیار پشیمان شد و پیوسته می گریست و می گقت که هرقدر به دربار خداوند دست نیاز و زاری بر می دارم و می...
-
شعر عدالت(29): داد خواهی و داد گستری در شعر فارسی دری(4)
پنجشنبه 23 اسفندماه سال 1397 23:49
گفته اند هرملتی سزاور آن دولتی است که بر آن حکومت می کند. سخنی که این روزها بسیار تکرار می شود و می گویند این سخن از نیچه است؛ اما سعدی چنین چیزی را یک امر خداوندی می داند. او سلطان بیدادگر را خشم خداوند می خواند که بر قومی فرود آمده است. به قومی که نیکی پسندد خدای/ دهد خسرو عادل و نیک رای چو خواهد که ویران شود عالمی/...
-
شعر عدالت(28): داد خواهی و داد گستری در شعر فارسی دری(3)
پنجشنبه 23 اسفندماه سال 1397 22:47
امروزه میزان نیرومندی یک دولت را وابسته به میزان حمایت و پشتیبانی مردم از آن دولت می دانند. یعنی هرقدر این حمایت بیشتر باشد، آن دولت از نیرومندی بیشتری برخوردار است و بر عکس آن. البته هیچ دولتی نمی تواند پشتیبانی مردم را بدون دادگستری و بدون تامین عدالت اجتماعی به دست آرد. سعدی مردم را ریشه های اصلی درخت دولت می داند...